Μπορεί το Βερολίνο να ανθίσταται προς το παρόν στις πιέσεις Αθήνας και Παρισιού για σκληρές κυρώσεις που θα «πληγώσουν» την τουρκική οικονομία, ωστόσο σε διπλωματικό επίπεδο εντείνεται η απομόνωση της Άγκυρας.

Με την πλάτη στον τοίχο βρίσκεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγες μόλις ημέρες πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ όπου επί τάπητος θα τεθεί το ενδεχόμενο κυρώσεων. Και μπορεί το Βερολίνο να ανθίσταται προς το παρόν στις πιέσεις Αθήνας και Παρισιού για σκληρές κυρώσεις που θα «πληγώσουν» την τουρκική οικονομία, ωστόσο σε διπλωματικό επίπεδο εντείνεται η απομόνωση της Άγκυρας. Σε σημείο μάλιστα που κατά τη χθεσινή σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ έλαβε χώρα ένα περιστατικό εξαιρετικά ασυνήθιστο που δείχνει όμως το κλίμα που επικρατεί στις τάξεις των κρατών – μελών: Ο Μάικ Πομπέο επετέθη με εξόχως σκληρές φράσεις κατά του τούρκου ομολόγου του, ο οποίος απάντησε εκνευρισμένος στα όσα ειπώθηκαν.

Η κυβέρνηση από την πλευρά της συνεχίζει τον διπλωματικό μαραθώνιο και με επιχειρήματα σε διεθνή φόρα και διμερείς επαφές, επιχειρεί να ανατρέψει τους τακτικισμούς της Άγκυρας που προσπαθεί σε όλα τα επίπεδα να εμφανιστεί με φιλο-ευρωπαϊκό/φιλο-δυτικό προσωπείο και ξεκίνησε επίσης νέο γύρο προσχηματικών καλεσμάτων προς την Ελλάδα για διάλογο. Το βράδυ της Τρίτης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Εμανουέλ Μακρόν.

Τεράστια εκστρατεία δημόσιων σχέσεων από Ερντογάν

Το τελευταίο διάστημα, η Τουρκία επιδίδεται σε μια μεγάλη εκστρατεία δημόσιων σχέσεων. Ο Ερντογάν επιχειρώντας να αποφύγει ενδεχόμενες κυρώσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αλλά και να ανατρέψει το αρνητικό διπλωματικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί έπειτα από το νέο γύρο προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, βγάζει τον «φερετζέ» και φορά… ημίψηλο καπέλο. Επιχειρεί να λανσάρει τον εαυτό του και την τουρκική κυβέρνηση ως δυτικόστροφους.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το σχεδιαζόμενο για τις 10/12, διάγγελμα – την ημέρα που θα συνεδριάζουν οι ευρωπαίοι ηγέτες- όπου σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, ο Ερντογάν θα ανακοινώσει σειρά μεταρρυθμίσεων στην τουρκική δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες και την ελευθερία της έκφρασης. Κατά τις ίδιες πληροφορίες ο «σουλτάνος» θα ανακοινώσει την τήρηση από την Τουρκία των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Επί της ουσίας λοιπόν, ο Ερντογάν υιοθετώντας φιλο-ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις θα προσπαθήσει να στείλει το μήνυμα πως η χώρα του δεν απομακρύνεται από την προοπτική της ΕΕ.

Από την άλλη συνεχίζει και τα προσχηματικά καλέσματα προς την Αθήνα για διάλογο. Διάλογο βέβαια με τα δικά της μέτρα και σταθμά, «άνευ όρων» δηλαδή με ανοιχτή ατζέντα, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και από την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της γείτονος.

Συγκεκριμένα ο Χαμί Ακσόι, εκπρόσωπος του Τουρκικού ΥΠΕΞ, επεσήμανε πως «η Τουρκία είναι υπέρ του διαλόγου με την Ελλάδα. Για την ακρίβεια, υπήρξε συμφωνία για έναρξη διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, αλλά η ημερομηνία δεν καθορίστηκε καθώς η Ελλάδα έκανε πίσω λόγω του γεγονότος πως βρισκόταν στο πεδίο το Oruc Reis. Ο υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε πως το Oruc Reis ολοκλήρωσε τις δραστηριότητές του στην Ανατολική Μεσόγειο, και επέστρεψε στην Αττάλεια στις 29 Νοεμβρίου. Η Τουρκία θα συνεχίζει την προσέγγιση του ανοιχτού διαλόγου». Στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ διακρίνεται μια τελείως διαφορετική φρασεολογία σε σχέση με τις κατηγορίες που εκτόξευε η γειτονική χώρα όσο το Oruc Reis βρισκόταν εν πλω και η ένταση στα ελληνοτουρκικά βρισκόταν στο «κόκκινο».

Η παγίδα

Είναι δεδομένο πως η Τουρκία επιχειρεί να κρατήσει σε ομηρία της χώρα μας. Και αυτό γιατί θέλει να προχωρήσει σε διάλογο με ανοιχτή ατζέντα, να βάλει όλα τα ζητήματα στο τραπέζι, να επιμείνει στις μαξιμαλιστικές θέσεις της και στη συνέχεια σε περίπτωση που αποχωρήσει η Ελλάδα, η Άγκυρα να επιδοθεί σε ένα blame game. Τι θα γίνει άραγε εάν διακοπούν οι συνομιλίες; Το Oruc Reis θα ξαναβγεί στη Μεσόγειο; Και εάν υλοποιηθεί το σχέδιο να μπουν όλα τα ανοιχτά θέματα στο τραπέζι, εάν η Άγκυρα επιμείνει τόσο στις «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο, όσο και στην αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νησιών, τότε η αποτυχία μοιάζει προδιαγεγραμμένη.

Η Μέρκελ, τελευταία ελπίδα του Ερντογάν

Υπό αυτό το πρίσμα η τουρκική κυβέρνηση, για ακόμη μια φορά ποντάρει στη διστακτικότητα του Βερολίνου για να μπορέσει να ξεπεράσει το σκόπελο της Συνόδου Κορυφής. Όπως έγραψε την Τρίτη το Newpost, παρά το γεγονός ότι δεν περνάει καμιά γερμανική παρέμβαση στην Άγκυρα όπως αποδείχτηκε όλους τους τελευταίους μήνες που η τουρκική προκλητικότητα κλιμακωνόταν στην ανατολική Μεσόγειο, η καγκελάριος δεν δείχνει διατεθειμένη να δεχθεί κυρώσεις που θα πονέσουν οικονομικά την Τουρκία. Οι πληροφορίες από διπλωματικές πηγές των Βρυξελλών με τις οποίες συνομίλησε το NEWPOST αναφέρουν ότι το πιο πιθανό είναι να αποφασιστούν κάποιες light κυρώσεις γιατί δεν μπορεί πλέον καμία χώρα στην ΕΕ – ούτε καν αυτές που έχουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα με την Τουρκία – να κλείσουν εντελώς τα μάτια στο ξεσάλωμα του Ερντογάν. Το κοκτέιλ είναι υπό συζήτηση.

Η κόντρα Πομπέο – Τσαβούσογλου

Η γενικότερη συμπεριφορά της Άγκυρας προκαλεί όμως κλυδωνισμούς και μεταξύ των εταίρων της στο ΝΑΤΟ. Είναι χαρακτηριστική η ασυνήθιστη για τα ΝΑΤΟϊκά χρονικά ολομέτωπη επίθεση που εξαπέλυσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, στον Μεβλούτ Τσαβούσολγου.

Ο Πομπέο τόνισε ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας, υπονομεύοντας έτσι τη συνοχή της. Υπογράμμισε επίσης τις προκλητικές, όπως τις ανέφερε, ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Προχώρησε λέγοντας ότι η απόκτηση του αντιαεροπορικού συστήματος S-400, αποτελεί «δώρο για τη Ρωσία» από ένα ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο! Κατέληξε λέγοντας ότι θα πρέπει να επανεκκινήσει ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης, ο οποίος δεν λειτουργεί με υπαιτιότητα της Τουρκίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της γειτονικής χώρας απάντησε σε οργισμένο τόνο, προφανώς μην περιμένοντας τη σκληρή επίθεση του ομολόγου του. Καταφέρθηκε εναντίον των ΗΠΑ, εκφράζοντας τη «λύπη» του για το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είναι «εναντίον της Τουρκίας», υποστηρίζουν τις «μαξιμαλιστικές θέσεις Ελλάδας και Κύπρου» και στηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις», ενώ είπε ότι η Γερμανία αποτελεί τον μόνο τίμιο διαμεσολαβητή.

Μιλώντας για τη Γαλλία, ο κ. Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι η «γαλλική θέση στη Λιβύη αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη συνοχή της Συμμαχίας». Κατέληξε την παρέμβαση του, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, λέγοντας με σαφή εκνευρισμό ότι η ομάδα Μινσκ στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ είναι προκατειλημμένη υπέρ της Αρμενίας.

Το παρασκήνιο της επίθεσης

Τι κρύβεται όμως πίσω από τη σκληρή επίθεση του Πομπέο στους Τούρκους; Υπάρχουν ορισμένες εξηγήσεις:

Ο απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, με την αποχώρηση της διοίκησης Τραμπ από το Λευκό Οίκο, έχει λόγους πλέον να αισθάνεται απελευθερωμένος. Και έτσι βρήκε την κατάλληλη στιγμή να επιτεθεί στην Άγκυρα. Ας μην ξεχνάμε πως ο Πομπέο πολλές φορές συγκράτησε τον Τραμπ από το να πάρει ακραιφνείς φιλοτουρκικές σχέσεις. Και ότι ο Τραμπ επίσης ήταν ένας εκ των στενότερων συμμάχων του Ερντογάν.
Ακόμη ένας λόγος είναι πως ο Πομπέο αισθάνεται πως έχει το πεδίο ελεύθερο, ώστε να μπορεί να κάνει τις επιθέσεις αυτές. Με δεδομένο πως ο Τραμπ αυτή τη στιγμή έχει το μυαλό του σε άλλα πράγματα – κυρίως στην απέλπιδα νομική μάχη του για να ανατρέψει το αποτέλεσμα των εκλογών- και δεν του μένει χρόνος να ασχοληθεί με την εξωτερική πολιτική, ο Πομπέο έχει το χώρο ώστε να αναπτύξει τις θέσεις του.
Ρόλο στην επίθεση ενδέχεται να παίζει και η στενή σχέση που ανέπτυξε ο Πομπέο με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ας μην ξεχνάμε πως προ λίγων ημερών είχε συνάντηση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, χωρίς να συναντήσει τούρκους αξιωματούχους, προκαλώντας την οργή της Άγκυρας.

Πηγή: newpost.gr